Τρίτη 3 Νοεμβρίου 2020

ΔΙΑΛΥΤΙΚΑ -ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ

 ΔΙΑΛΥΤΙΚΑ

 

Όταν κάτι ύποπτο συμβαίνει σε μια υπόθεση, τότε λέμε ότι «κάποιο λάκκο έχει η φάβα».

Για την προέλευση της φράσης πρέπει να ξεκινήσουμε από τον Πόντο και το φαγητό «πουσίντιν», μια πολτώδη μάζα από αλεύρι, την οποία όσοι την έτρωγαν άνοιγαν στη μέση ένα λακκάκι και έβαζαν βούτυρο. Όσοι έτρωγαν πουσίντιν έπρεπε να πάρουν ένα κουτάλι και να το βουτήξουν στη μέση που ήταν το βούτυρο.Το ίδιο έκαναν και οι Τούρκοι, οι οποίοι στη μέση του πιλαφιού τους άνοιγαν έναν λάκκο και έβαζαν βούτυρο.Τη συνήθεια αυτή υιοθέτησαν και οι Έλληνες της ηπειρωτικής χώρας. Σε όλα τα μέρη που τρώνε φάβα, ανοίγουν ένα λάκκο και ρίχνουν μέσα λάδι, γιατί η φάβα βράζεται μόνο με το νερό της. Από εδώ βγήκε η γνωστή φράση «κάποιο λάκκο έχει η φάβα».


 

1. Έκανε μια τρύπα στο νερό

Η μετάφραση: Όταν η προσπάθειά κάποιου δεν απέδωσε καρπούς.

Ποιος θα μπορούσε να την πει: Γιαγιά για τον εγγονό της ο οποίος ψιλοδιάβασε για τις Πανελλήνιες εξετάσεις, αλλά τελικά δεν κατάφερε να περάσει σε κάποια σχολή.

2. Μοιάζουν σαν δυο σταγόνες νερό

Η μετάφραση: Όταν αναφερόμαστε σε δύο πράγματα/ανθρώπους με εξαιρετική ομοιότητα.

Ποιος θα μπορούσε να την πει: Θεία που βλέπει για πρώτη φορά τα δίδυμα ανίψια του.

3. Μπήκε το νερό στ’ αυλάκι

Η μετάφραση: Όταν έχει γίνει η δύσκολη αρχή για κάτι και προοιωνίζεται εύκολη συνέχεια.

Ποιος θα μπορούσε να την πει: Υπουργός, ο οποίος έδωσε την αρχική έγκριση για το χτίσιμο ενός καινούργιου τμήματος μιας Εθνικής Οδού.

4. Βάλε λίγο νερό στο κρασί σου.

Η μετάφραση: Όταν ζητάμε από κάποιον να γίνει πιο διαλλακτικός.

Ποιος θα μπορούσε να την πει: Μητέρα στον πατέρα που κρατάει μούτρα στον γιο του, για προηγούμενο τσακωμό τους.

5. Είναι έξω από τα νερά του.

Η μετάφραση: Όταν κάποιος νιώθει άβολα σε συγκεκριμένο περιβάλλον.

Ποιος θα μπορούσε να την πει: Δάσκαλος για μαθητή, ο οποίος πήρε μεταγραφή σε καινούργιο σχολείο.

6. Είναι σαν τα κρύα τα νερά

Η μετάφραση: Το χρησιμοποιούμε για τον πολύ όμορφο άνθρωπο, αυτόν με κρυστάλλινη ομορφιά.

Ποιος θα μπορούσε να την πει: Γιαγιά που προσπαθεί να κάνει προξενιό σε ένα από τα αγόρια του χωρίου περιγράφοντάς του την μέλλουσα  νύφη.

7. Πίνω νερό στο όνομά του

Η μετάφραση: Εκτιμώ και δείχνω σεβασμό σε κάποιον.

Ποιος θα μπορούσε να την πει: Αθλητικός ρεπόρτερ για τη σχέση των φίλων της Μπαρτσελόνα με τον Λιονέλ Μέσι.

8. Το αίμα νερό δεν γίνεται

Η μετάφραση: Όταν αναφερόμαστε σε ισχυρές σχέσεις συγγένειας.

Ποιος θα μπορούσε να την πει: Γονιός για τα δυο παιδιά του που τσακώθηκαν.

9. Λέω το μάθημα νεράκι

Η μετάφραση: Ξέρω το μάθημα απέξω και ανακατωτά.

Ποιος θα μπορούσε να την πει: Μαθητής στην μητέρα του όταν εκείνη τον ρώτησε για το πώς τα πήγε στο σχολείο.

10. Είπαμε το νερό νεράκι

Η μετάφραση: Διψάσαμε.

Ποιος θα μπορούσε να την πει: Τουρίστες που διέσχισαν το Φαράγγι της Σαμαριάς χωρίς να έχουν πάρει μαζί τους νερό.

11. Συζητήσαμε περί ανέμων και υδάτων.

Η μετάφραση: Συζητήσαμε για γενικότητες.

Ποιος θα μπορούσε να την πει: Φίλοι που συναντιούνται τυχαία στον δρόμο μετά από καιρό.

12. Πνίγεται σε μια κουταλιά νερό

Η μετάφραση: Δυσκολεύεται σε κάτι που δείχνει να είναι εύκολο.


 

Όταν θέλουμε να περιγράψουμε κάτι που είναι ασυνάρτητο, συνηθίζουμε να χρησιμοποιούμε τη φράση "Από την Πόλη έρχομαι και στην κορφή κανέλα", μία φράση που φέρεται να έχει τριπλή προέλευση.

Μία μαρτυρία θέλει τη φράση αυτή να έχει... καταγωγή από τη Χίο. Αναφέρεται σε έναν ναυτικό που έκανε εμπόριο μπαχαρικών. Κάποια στιγμή το καράβι του που ήταν φορτωμένο με ινδιάνικη πραμάτεια, άραξε στη Χίο. Με το αρίβο του, ο τελώνης του νησιού άνοιξε τ’ αμπάρι και εξέτασε το φορτίο. Όταν είδε πάνω πάνω την κανέλα ρώτησε τον καπετάνιο: «Από πού έρχεσαι;» Κι εκείνος απάντησε: «Από την Πόλη».

Ο τελώνης τότε, σύμφωνα με την παροιμία, γέλασε, και απευθυνόμενος στους άλλους είπε «Ορίστε, από την Πόλιν έρχομαι και στην κορφή κανέλα», καταλαβαίνοντας πως ο καπετάνιος δεν ήθελε να καταβάλει το τελώνιο της εισαγωγής από το εξωτερικό.

Πάντως, επικρατέστερη θεωρείται η εκδοχή ότι η προέλευση της φράσης ανήκει στους Σταυροφόρους και σύμφωνα με ιστορικές μαρτυρίες, η πραγματική μορφή της είναι "Από την Πόλη έρχομαι και στην κορφή καν' έλα". Φέρεται αυτό να ήταν το μήνυμα των Σταυροφόρων από το 1095 έως το 1300 όταν επέστρεφαν από την κατακτημένη, πλέον, Κωνσταντινούπολη και καθόριζαν ως σημείο συνάντησής τους την κορυφή κάποιου λόφου. Δεν έχει σχέση με την κανέλα, το μπαχαρικό αλλά είναι πρόσκληση στον λόφο για συνάντηση, σύμφωνα με αυτήν την εκδοχή. Το γεγονός όμως ότι οι Σταυροφόροι δεν μιλούσαν ελληνικά, αυτή η εκδοχή χάνει την αξιοπιστία της.

Προστίθεται και τρίτη εξήγηση σύμφωνα με τον Σαραντάκο, ο οποίος στο sarantakos.wordpress.com υποστηρίζει ότι η φράση αυτή είναι συνδυασμός δύο άσχετων μεταξύ τους φράσεων. Το "Από την Πόλη έρχομαι" φέρεται να ανήκει στον ελληνόφωνο χώρο της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Από την άλλη, το δεύτερο μέρος της φράσης "και στην κορφή κανέλα" προέρχεται από το γεγονός ότι όταν κάποιος παρήγγειλε ρυζόγαλο, μουσταλευριά, σαλέπι, ασουρέ, ζητούσε από τον καφετζή να βάλει από πάνω κανέλα. Ο συνδυασμός δύο άσχετων μερών δείχνει το ασυνάρτητο της φράσης και την έλλειψη λογικής εξήγησης, όπως και χρησιμοποιείται σήμερα. 


 

Οι νοικοκυρές, όταν μαγείρευαν τη φάβα έριχναν λάδι (ελαιόλαδο), αλλά το λάδι το «ρούφαγε» η φάβα. Η έλλειψη μεγάλων ποσοτήτων λαδιού άγχωνε τον άντρα του σπιτιού μήπως και τελειώσει το δυσεύρετο λάδι. Έτσι έλεγαν στη γυναίκα τους να κάνουν οικονομία και να μη ρίχνουν άλλο λάδι γιατί κάποιο λάκκο, δηλαδή κάποια τρύπα, έχει η φάβα μέσα στη κατσαρόλα και ρουφάει το λάδι. Η φράση «κάποιο λάκκο έχει φάβα» που επικράτησε σημαίνει ότι κάτι κρύβεται πίσω αυτό που φαίνεται....

Διαβάστε όλο το άρθρο: http://www.mixanitouxronou.gr/kapoio-lakko-exei-i-fava-pos-vgike-i-paroimiodis-frasi-kai-ti-simainei-o-rolos-tis-favas-kai-tou-krasiou-stin-oikonomia-tis-santorinis-vinteo/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου